تاریخ مختصری از شهر شیراز

تاریخ مختصری از شهر شیراز

سال ۲۰۰۷ زمانی که کارگران مشغول حفر زمین در جنوب غربی شهر شیراز بودند، با لوح‌های گلی مربوط به تمدن ایلام۲ روبرو شدند که به شهری به نام تیرازیس اشاره داشت. این کلمه احتمالاً از نام سیراجیس در فارسی قدیم گرفته شده است. این طور استنباط می‌شود که تلفظ این کلمه در طول زمان و بر اثر تغییر منظم صداها در فارسی مدرن به “شیراز” تبدیل شده است.

نام شیراز از نام پسر شاه تهمورث گرفته شده است. در سال ۱۳۱۴ گروهی در تخت جمشید به کاوش‌هایی پرداختند که منجر به یافتن خشت نبشته‌های ایلامی شد. بر روی برخی از این خشت نبشته‌ها از مکانی به نام تیزاریس و یا شیرازیس نام برده شده بود. به غیر از این، در موارد دیگر نام شیراز در کتیبه‌های باستانی یافت شده است. بر طبق کتاب تاریخ ایران (چاپ شده توسط دانشگاه کمبریج)، دوران ساسانی زمانی محسوب می‌شود که سکونت دائمی در شیراز آغاز گشته است.

در سال ۶۴۱ میلادی این شهر توسط اعراب تسخیر شد. سده‌ی چهارم و پنجم هجری قمری سلسله‌ی آل بویه‌‌، شیراز را به عنوان پایتخت خود برگزیدند. اتابکان فارس در نیمه‌ی سده‌ی ۶ هجری بر شیراز مستولی گشته و دوران رشد و شکوفایی این شهر را رقم زدند. به تدبیر ایشان بود که این شهر از حمله‌ی مغول‌ها در امان ماند.

سال ۹۰۹ هجری، شیراز به دست پادشاهان صفوی افتاد. در سال ۱۷۲۳ سپاه افغان به این شهر حمله کرده و در نهایت شهر تسلیم آن‌ها شد. قحطی و مرگ بیش از ۱۰۰ هزار نفر نتیجه‌ی این حمله بود. نادرشاه افشار در سال ۱۷۲۹ شهر را از دست افغان‌ها نجات داد و به ترمیم خرابی‌ها پرداخت. باغ‌های زیادی در این دوران در شیراز ساخته شد. اما حکمرانان محلی علیه نادرشاه شورش کردند و به همین دلیل نادرشاه سپاهی را روانه‌ی شیراز کرد. گفته می‌شود شهر پس از چهار ماه محاصره در نهایت سقوط کرد. این دوران زمانی بود که بسیاری از باغ‌های اطراف این شهر نابود شدند.

کریم خان زند در سال ۱۱۸۰ هجری قمری شیراز را به عنوان پایتخت برگزید و با این عمل باعث رونق دوباره ی شهر شد. بسیار از بناهای تاریخی که هم اکنون در شیراز دیده می شود در دوران کریم خان ساخته شد. با روی کار آمدن سلسله ی قاجاریه، آقا محمد خان قاجار، پایتخت را از شیراز به تهران منتقل کرد و این امر تا حدودی باعث از بین رفتن رونق این شهر شد.

پس از جنگ جهانی دوم رونق و توسعه‌ی دوباره به شیراز بازگشت و در نهایت در سال ۱۳۵۳ شمسی این شهر پس از تبریز، اصفهان و مشهد در زمره‌ی شهرهای بزرگ و پرجمعیت ایران قرار گرفت

 

اشتراک گذاری

مطالب مرتبط

Leave a comment

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *